
Hasta Bir Kuşu Tanımak
Hiç kimse bir kuşu kendi sahibi kadar iyi tanıyamaz. Kuşunuzun olağan dışı davranışları hastalık belirtisi olabilir. Eğer muhabbet kuşunuz evcil değilse hastalık başlangıcını fark etmek daha zor olabilir. Bu yüzden kuşunuzu çok yakından takip etmelisiniz çünkü muhabbet kuşları gerçek sağlık durumlarını gizleme konusunda çok başarılılar.
Asla Zayıflık Gösterme
Eğer bir kuş bulaşıcı bir hastalığa yakalanmışsa, büyük olasılıkla çok sağlıklı bir kuş izlenimi vermeye çalışacaktır. Aslında bu doğal bir davranış ve yaşama içgüdüsünün bir parçası çünkü doğada olası düşmanlar, avlanan kuşlar sürünün zayıf ve hasta kuşlarını öldürürler. Bu yüzden hasta bir kuşun zayıflık göstermemesi gerekir.
Bu evcil kuşlar için de genel bir davranıştır. Tipik olarak hastalık yardıma çok geç kalındığında fark edilir. Sorumlu bir evcil sahibi her zaman tetikte olmalıdır.
Garip, bu kuş bunu daha önce yapmamıştı…
En küçük endişe bile sizi alarm durumuna geçirmelidir. Örneğin bir kuş artık geceleri uyurken tek ayağı üzerinde durmuyorsa bu bir hastalık işareti olabilir. Bir başka örnek ise yeme ve içme davranışlarındaki değişiklik olabilir. Eğer bir kuş göze batacak şekilde normalden çok daha fazla su içiyorsa böbrek problemi yaşıyor olabilir. Diğer bir dikkat çekici işaret ise kuş çok fazla yediği halde sürekli olarak kilo kaybediyor olabilir.
Eğer kuşlar çift olarak yaşıyorsa ve kuşlardan biri eşiyle önceden olduğu gibi ilgilenmiyorsa ve yalnız kalmak istiyorsa bu başlayan bir hastalığın işareti olabilir. Ancak bu tüy dökme işareti de olabilir. Her halikarda çok temkinli olmalısınız, çünkü sağlık durumundaki bozulma sebebiyle kuşun daha fazla dinlenmeye ihtiyacı olabilir.
Canlılıktan tembelliğe
Eğer kuşunuz ortada kesin bir neden yokken normalden daha fazla uyumaya başlarsa kuşunuzu yakından gözlemlemeye başlamanız tavsiye edilir. Bütün gün uyuyan bir kuş ya hastadır ya da kafesteki akarlar yüzünden gece uyuyamıyordur. (kuş gece boyunca akarlar yüzünden kafesin içinde hareket ederse dışkı tek bir yerde toplanmaz - Gece uyuyamama sorunun bir sebebi de basitçe kuş kafesinin çok gürültülü bir yere konulmuş olması olabilir.
Hey, küçük tombul !
Eğer bir kuş tüylerini kabartmış bir şekilde – etrafına bakınan bir top gibi - etrafındaki nesnelere ve arkadaşlarına dikkatsizce bakıyorsa başlayan veya kronik bir hastalık bunun sebebi olabilir. Dağınık tüyleri, donuk gözleri olan ve kümesteki arkadaşlarıyla ilgilenmeyen bir kuş büyük ihtimalle hastadır.
Zayıf ve üşümüş
Hasta kuşlar genel olarak düşük vüvut ısısına sahiptir, 41 dereceden daha az, şiddetli titreme eğilimindedirler ve kolayca fark edebileceğiniz kabarık tüyleri vardır. Eğer kuşunuz evcilse vücut ısısını ayaklarından kolayca kontrol edebilirsiniz. Eğer ayakları aşırı deredece soğuksa kuş büyük ihtimalle hastadır.
Kuşun ağır bir şekilde nefes aldığına ve kuyruk tüylerinin aşağı yukarı hareket ettiğine dayanarak solunum yolu problemi veya enfeksiyon başlangıcı olduğunu söyleyebiliriz.
Veterinere Gidin !
Kuşunuzun hasta olduğunu fark ederseniz biran önce bilgili bir veterinere gitmelisiniz. Ayrıca kuş eşinden/arkadaşlarından ayırılmalıdır. Sadece bir veteriner kuşu tatmin edici bir şekilde muayene edebilir ve kesin tanı koyabilir. Veterinere gitmek için tereddüt etmeyiniz çünkü en iyi tedavi edilen hastalıklar başlangıç aşamasında olanlardır.
VİTAMİN EKSİKLİĞİ
Eğer kuşunuzun günlük beslenme düzeni vitamin ve mineral bakımından yetersiz ise kuşunuz ölebilir. Vitamin eksikliği hafif rahatsızlıklara neden olduğu gibi , çok büyük sağlık sorunları da yaratabilir. Papağanlar ve diğer kuşlar günlük yaşamlarında pek çok vitamin ve minerale ihtiyaç duyarlar. Buna karşın bu yazıda sadece en önemli 4 taneye yer verdik.
A Vitamini Eksikliği: Vitamin A eksikliği çeken kuşlar solunum sistemi hastalıklarına karşı korumasızdır. Büyük papağanlar ( özellikle gri papağanlar) bu vitaminin eksikliğinden dolayı aspergillosis hastalığından( bir tür solunum yolu enfeksiyonu) acı çeker. Hasta kuşların tüy renkleri matlaşır, gaga, cere ve ayak yapıları bozulur. Bazı papağanlar hyperkeratosis hastalığının ( epidermisin aşırı bölünmesi yüzünden derinin kalınlaşması) belasına kapılırlar. Bu hastalık onlarda cerenin aşırı kalınlaşması haliyle ortaya çıkar. Bu yüzden,kronik A vitamini eksikliği alt gaga etrafındaki deride şişkinliklere neden olabilir;çünkü vücudun bu kısmındaki tükrük bezleri şişmiştir.Boğaz mukozası sıklıkla sarımsı-beyazımsı bir renkle kaplanmıştır,kuş konjunktivit ve göz kapağı şişmesi gibi göz rahatsızlıkları geçirir.Eğer bir kuşta A vitamini eksikliği olduğundan kuşku duyuluyorsa erken davranılmalıdır.Örneğin hastalığın başlangıç safhalarında salya bezlerinin şişkinliği vitamin enjeksiyonları ile tedavi edilebilir.Sonraki zamanlarda bu şişkinlikleri vitaminlerin yardımıyla tedavi etmek olanaksızdır,salgı bezlerinin veteriner tarafından kesilip çıkarılması gerekir.
B Vitamini Eksikliği: Bu durumda kuşta B vitamini eksikliği vardır,ve rahatsızlığın sonucu olarak kuşun bacakları felç olur.Sarsılmalarda da olduğu gibi bu durum aniden oluşur ve kuş çok korkar.Bir çok muhabbet kuşu felç sebebiyle ince dallara tüneyemez. Pek çok kuş çarpık bacakları yüzünden tüneklere konamaz. Yere düşerler ve topallayarak yürürler.Kuş veterinerleri kuşun içme suyuna eklenebilecek sıvılar verirler.Bu besin ilaveleri bir B vitamini bileşiği içerir.Buna ek olarak kuşlara B vitamini enjekte etmek çoğu zaman fayda sağlar.Lütfen B vitamini eksikliği bulunan kuşu kendiniz tedavi etmeye çalışmayın,her zaman doğru tedaviyi seçmek için kuşlarla ilgilenen bir veterinerle görüşün.
D Vitamini Eksikliği: Bir kuşun vücudunda,D vitamini minerallerle ilgili metabolik işlemler için çok önemlidir.Kalsiyumun ve besindeki fosforun ince bağırsaktan geçerken emilimine yardımcı olur.
Bununla birlikte D vitamini,iskeletin mineral tuzları depolamasından sorumludur.Eğer D vitamini eksikliği oluşursa organizma kalsiyum eksikliğinden dolayı sağlam kemik oluşturamaz.Bu yüzden kemikler çok yumuşar ve bükülürler.Genç kuşlarda bu durum oluştuğunda bu rachitis(raşitizim),daha yaşlı kuşlarda ise “adult rickets”(ergen raşitizmi)dir.Bunların her ikisinde de belirtiler oldukça benzerdir.Kemikler yeterince mineral tuz içermediklerinden çok yumuşarlar ve bunun sonucunda iskelette(bacaklar,omur) deformasyonlar oluşur.Radyograf yardımıyla bir veteriner kuşun iskelet durumuyla ilgili daha fazla şey belirleyebilir.Böylece kuşun D vitamini eksikliği yaşayıp yaşamadığı belli olur.Kuşa sağlıklı besin vererek optimal vitamin ve mineral desteği sağlamak çok önemlidir.Buna ek olarak birçok durumda hasta kuşu güneş ışığına çıkarmak ya da UV lambasının(örneğin Arcadia Bird Lamp) ışınlarını vücuduna almasını sağlamak faydalıdır.Ultraviyole ışınlar,kuşun derisinin D3. vitamini üretebilmesi için gerekli;ve bu yüzden önemlidir.
E Vitamini Eksikliği: Özellikle beyaz avusturya papağanları E vitamini eksikliğine karşı hassastırlar.Muhabbet kuşları bu duruma daha az eğilimli görülebilirler ancak muhabbet kuşlarında da bazı zamanlarda bu rahatsızlık oluşabilir.Eğer bir kuşta E vitamini eksikliği varsa,kuş yürümeye çalışırken titremeye ve yalpalamaya başlar.Kramplar ve zorunlu dairesel hareket E vitamini eksikiğinin belirtileri olabilir.Bir çok kuşun görme kabiliyeti azalır,bazı ilerlemiş durumlarda kuş tamamen kör olabilir.
Dikkat! Eğer E vitamini eksikliği bir kez oluşursa kuş iyileştirilemez.E vitamini enjeksiyonları bile kuşu iyileştirmez;sadece acıyı dindirebilir.Bu yüzden iyi dengelenmiş bir beslenme sağlamak,E vitamini eksikliğini önlemek için önemlidir.
MANTAR HASTALIĞI
Müdahale edilmesse kuşun ölmesine sebep oluyor. Aşağıda tedavi öncesinde ve sonrasında kuşun durumunda gözlenen değişim.
Mantar tedavisine 1.5 - 2 ay kadar devam edilmelidir, aşağıdaki muhabbet kuşunun tedavisinde travakort krem ve mikostatin süspansiyon kullandım. . Kafesin sık sık temizlenmesi gerekiyor
İleri derecede mantar olup iyileşen bir kuşun resimleri
Ayaklarda ve yüzlerde bozulmalara sebep olan mite (akar) 'lar


Tedaviye başlandıktan sonra 1-2 gün içinde gözle görülür bir düzelme oluyor.
Psittacine Gaga ve tüy hastalığı (PBFD)
Circovirus'ün neden olduğu virütik bir hastalık, gittikçe ilerleyen tüy bozukluğuna ve kaybına ve sık olarakta aynı zamanda gaga deformasyonuna sebep olur. Virus aynı zamanda bağışıklık sistemini de yıkar. Genellikle, başlamasından 6 ila 12 ay içerisinde ölümcüldür, fakat kurtulup yıllarca yaşayan kuşlar görülmüştür. Bir sürü cins etkilenir fakat bazıları hiç bir semptom göstermezler. Tedavisi yoktur.
Bu hastalığa yakalanan bir kuş diğer kuşlarla aynı ortamda bulundurulmamalıdır. Hastalık bulaşıcıdır.
